Red House Büyük Sözlük 2

Açıklamalar

1. Tanımlanan sözcüğün daha yaygın olan anlamı diğerlerinden önce sıralanmıştır.

2. Eşanlamlı sözcükler virgülle ayrılmıştır.

3. Yakın anlamlı karşılık veya tanımlar noktalı virgülle ayrılmıştır.

4. Taksim İşareti "veya” anlamında kullanılmıştır. Orneğin nutuk maddesi altında verilen nutuk

atmak/çekmek deyimindeki taksim işareti nutuk sözcüğünün atmak veya çekmek fiilleriyle birlikte

kullanılacağını göstermektedir.

5. Örneklerden önce iki nokta üst üste konulmuştur.

6. Önemli derecede farklı olan anlamlar birbirinden rakamla ayrılmıştır.

7. Açıklayıcı bilgiler italik olarak veya parantezler içinde yazılmıştır.

8. Maddebaşı olan sözcük, maddenin her altbölümünde uzun çizgi (—) İle gösterilmiştir.

a) Maddebaşı sözcük bir altbölümde büyük harfle başlıyorsa, büyük harf genellikle uzun çizginin

başına bitişik olarak yazılmıştır. Örneğin Adalet Bakanlığı, Büyük Millet Meclisi, Kuzey Kutbu

ve Milli Güvenlik Kurulu, A— Bakanlığı, B— Millet Meclisi, K— Kutbu ve M— Güvenlik

Kurulu şeklinde yazılmıştır.

b) Altbölümdeki maddebaşl sözcüğün sonunda bir ek varsa, o ek, uzun çizgiye bitişik olarak

yazılmıştır. Orneğin çantada keklik, gözü korkmak, iştahı açılmak ve kafası yerinde olmamak

sözleri —da keklik, —ü korkmak, —ı açılmak ve —sı yerinde olmamak şeklinde yazılmıştır.

9. Deyimler, atasözleri, özdeyişler ve iki veya daha çok sözcğkten oluşan tamlamalar hangi sözcükle

başlıyorsa o sözcüğün altında altbölüm olarak gösterilmiştir. Orneğin bir çırpıda veya hep beraber

deyimlerini bulmak İçin çırpı veya beraber sözcükleri yerine bir veya hep sözcüklerinin altına

bakılmalıdır.

10. Türkçe sözcüklerin yazımıyla ilgili bazı önemli noktalar aşağıda belirtilmiştir:

a) Çekimi kurallara uymayan isimler -i halleriyle birlikte verilmiştir: burun, -rnu; dikkat, -ti;

hat, -ttı; hukuk, -ku; nevi, -v'i; rol, -lü; tabi, -ü.

b) Düzeltme işaretinin kullanılışında şu kurallara uyulmuştur:

(l) G ve k ünsüzlerinden sonra gelen a ve u ünlüleri üzerine konulan düzeltme işareti, g ve k

ünsüzlerinin İnce okunacağım gösterir: eşkâl, ikametgâh, Kâbe, kâğıt, karargâh, topyekûn,

yegâne.

(2) Diğer durumlarda, bir ünlü üzerine konulan düzeltme işareti o ünlünün uzun okunacağını

gösterir: âdet, hâsılat, mâni, nâr, yâr.

c) Kesme işaretinin kullanılışında şu kurallar göz önünde tutulmuştur:

(l) Kesme işareti genellikle, özel isimleri, kısaltmaları, rakamları, alfabedeki harfleri ve sonekleri

takılardan ya da kendilerine eklenen ile bağlacından ayırmak için kullanılır: Ümit'ten; SEKA'ya;

2'nin; d'si; Ayşe'ye; Bu fiilin eki -di'dir; Onat'la; Müdür sınıftaki Osman'ları odasına

çağırdı.

(2) Onemli bir kişiye duyulan saygıyı belirtmek amacıyla büyük harfle yazılan o zamiri,

takılardan kesme işaretiyle ayrılır: O'na, O'nun.

(3) Kesme işareti bazen gırtlaksı bir kesintiye işaret eder: mer'i, nev'i, ye'se.